معرفی استاندارد ملی امبولانس
استاندارد ملی خودروهای پزشکی وتجهیزات آنها – امبولانس ها 4374
مقدمه
استاندارد ملی براساس استاندارد اروپایی EN178 تدوین شده است و با نظرات اعضای کمیسیون فنی تدوین استاندارد متشکل از کارشناسان سازمان استاندارد ایران ،کارشناسان سازمان اورژانس کشور ، کارشناسان سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر ،نمایندگان شرکتهای تولید کننده امبولانس ، کارشناسان دانشگاه های علوم پزشکی و نماینده انجمن صنفی تولید کنندگان تجهیزات پزشکی با شرایط کشور هماهنگ شده است.
این استاندارد از نوع استانداردهای اجباری است به این معنی که تمام خودروهای امبولانس تولیدی در کشور ملزم به رعایت بندهای آن می باشند و از لحاظ قانونی تجهیز امبولانس مغایر با این استاندارد تخلف محسوب می شود .
این استاندارد براساس امبولانس های تجهیز شده بر روی خودروهای ون تدوین شده است و امبولانس های آفرود و نظامی را شامل نمی شود.
استاندارد به شرح الزامات ابعادی، پزشکی، بهداشتی و ایمنی امبولانس می پردازد و روش آزمون تمام بندهای مندرج را شرح می دهد.
نکته جالب توجه این است در بسیاری از کشورهای اروپایی که براساس استاندارد EN1789 اقدام به تجهیز امبولانس می پردازند، استاندارد EN1789 استانداردالزامی نمی باشد و اصطلاحا استاندارد خود اظهاری یا اختیاری است . یعنی تنها اعلام تولید کننده مبنی بر تولید امبولانس منطبق با استاندارد EN1789 کفایت می کند.
این روش با توجه به سیستم نظارت موجود در اروپا منتج به خود کنترلی کیفی در تولیدکنندگان شده است ودرفضای رقابتی اقتصاد آزاد ممکن است یک خطا و یا عدم توجه به یک بند استاندارد می تواند به پایان کار یک تولید کننده منتج شود.
شیوه نظارتی در استاندارد ملی ۴۳۷۴ برپایه پایش ۱۰۰ نمونه های تولیدی در هر واحد تولیدی توسط کارشناسان اداره نظارت بر اجرای استاندارد می باشد. بدین صورت که با اعلام واحد تولیدی مبنی بر اتمام تولید خودروهای در حال تجهیز کارشناس اداره نظارت بر اجرای استاندارد با مراجعه به واحد تولیدی اقدام به بازرسی خودروهای تجهیز شده نموده و در صورت انطباق با بندهای استاندارد تاییدیه سازمان استاندارد مبنی بر منطبق بودن امبولانس تولیدی با استاندارد ملی را صادر می نماید.
متن استاندارد نوع خودروهای مجاز برای تجهیز به انواع امبولانس را براساس قوانین جاری کشور و الزامات ابعادی مشخص می نماید.
انواع امبولانس ها براساس استاندارد ملی به چهار دسته تقسیم می گردد.
نوع A1، نوع A2، نوع B، نوع C
که به ترتیب از ساده ترین امبولانس به مجهز ترین امبولانس با تعریف ماموریتهای جداگانه دسته بندی می گردد.
یعنی نوع A1 ساده ترین امبولانس و نوع C مجهزترین نوع می باشد.
در این سلسه مقاله تلاش شده تا بندهای استاندارد ملی به ساده ترین روش ممکن داده شود و با تصاویر و مطالب مرتبط به درک بهتر مطالب والزامات برای مصرف کنندگان کمک شود.
فصل یک :
هدف و دامنه کاربرد استاندارد:
متن استاندارد:
هدف از تدوین این استاندارد، تعیین الزامات طراحی، آزمون، اجرا و تجهیز امبولانسهای شهری و جاده ای مورد استفاده در انتقال و مراقبت از بیماران می باشد. همچنین این استاندارد الزامات کابین بیمار را در برمی گیرد.
این استاندارد الزامات مربوط به تایید خودروها و آموزش کارکنان را شامل نمی شود.
این استاندارد برای امبولانسهای شهری و جاده ای با قابلیت انتقال حداقل یک بیمار (بر روی برانکار و /یا صندلی ) کاربرد دارد.
الزامات بر حسب نوع امبولانسها براساس افزایش سطح مراقبت قابل اجرا به شرح ذیل طبقه بندی می شود:
نوع A1 و A2 برای انتقال بیمار
نوع B امبولانس اورژانس
نوع C امبولانس واحد سیار مراقبتهای ویژه
این استاندارد الزامات کلی برای وسایل پزشکی قابل حمل در امبولانس های شهری و جاده ای و کاربرد آنها در داخل و خارج بیمارستانها و درمانگاهها در مواقعی که شرایط محیطی می تواند با شرایط طبیعی واحد مسقف تفاوت داشته باشد را ارائه می دهد.
به زبان ساده می توان گفت این استاندارد شامل الزامات کلی کابین بیمار را در امبولانس به طور کامل شرح می دهد و تجهیزات نصب شده و روش نصب آنها در داخل امبولانس را از نقطه نظر ایمنی و کیفی شامل می شود . در فصول بعد الزامات مربوط به نگهدارنده های تجهیزات پزشکی را شرح می دهد.
نمی توان هر دستگاهی را با هر روش ممکن در امبولانس نصب و استفاده کرد و باید الزاماتی را رعایت نمود.
این تفاوت در تجهیزات امبولانسی نسبت به تجهیزات کلینیکی به علت شرایط محیطی زمان استفاده در امبولانس به دلیل تکانهای حاصل از حرکت خودرو ، امواج الکترومغناطیسی خاص خودرو و فضای کاری محدود امبولانس در قیاس با کلینیک می باشد. به طور مثال کلیه دستگاه های نصب شده در داخل امبولانس باید دارای نگهدارنده ۱۰g proof باشند یعنی بتوانند در صورتی که شتابی ۱۰ برابر شتاب گرانش به آنها وارد شد در محل خود باقی بمانند و دستگاه از آنها جدا نشود.
در متن استاندارد به الزمات شرح الزامات مربوط به تجهیزات پزشکی نمی پردازد و این موضوع را با ارجاع به استانداردهای مربوطه هر وسیله و الزام به استفاده از وسیله دارای استاندارد مرجع معرفی شده در شرایط تعریف شده در استاندارد، شرح می دهد. مانند استاندارد ملی ۴۳۷۰ در خصوص برانکار و سایر وسایل حمل بیمار.
در مورد خودرو استاندارد ملی استفاده از هر خودرویی که با توجه به قوانین کشوری از نظر قانونی شماره گذاری آنها مورد تایید مراجع ذی صلاح باشد را به شرط انطباق با بندهای این استاندارد بلامانع می داند. و استاندارد های مربوط به خودرو پایه را به استاندارد ملی مربوطه ارجاع می دهد.
الزامات ابعادی بدین معنی است که طول، عرض و ارتفاع کابین باید دارای حداقل ابعاد مشخصات درج شده در استاندارد باشد و این الزامات ابعادی، ابعاد ورودی های خودرو (درب عقب و درب کنار) را نیز شامل می شود.
این ابعاد براساس فضای مورد نیاز کادر درمانی (که در استاندارد به عنوان پرستار معرفی می شود) برای هر نوع امبولانس بسته به ماموریت تعریف شده متفاوت می باشد.
از نظر ابعادی امبولانس نوع A1 کمترین ابعاد و امبولانس نوع C بیشترین ابعاد را دارا می باشد.
دسته بندی استاندارد همانطور که در پیشگفتار نیز به آن اشاره شد براساس ماموریت تعریف شده برای هر نوع انجام شده است.
امبولانس نوع A فاقد تجهیزات مراقبتهای ویژه بوده و لذا امکان فعالیت به عنوان خودرو اورژانس را ندارد. و تنها می توان برای انتقال بیمار هوشیار و فاقد ریسک سلامتی بالا از آن استفاده نمود.
استاندارد ملی در فصل دوم به ارائه تعاریف از واژه ها و اصطلاحات مورد استفاده در استاندارد می پردازد.
در این فصل واژه ها و اصطلاحات زیر شرح داده شده است:
بیمار و بیمار اورژانس،
امبولانس،
انواع امبولانس،
وزن خالص خودرو،
وزن مجاز ناخالص خودرو،
ظرفیت بارگذاری،
سامانه تثبیت و سامانه نگهدارنده
متن استاندارد :
۱-۱-۳
بیمار
شخصی است که در شرایطی قراردارد که نیاز به مراقبت پزشکی و یا /حمل و نقل مناسب به وسیله افراد آموزش دیده به مراکز درمانی را دارد.
۲-۱-۳
بیمار اورژانس
بیماری است که به علت بیماری، جراحت یا سایر شرایط، زندگی او در معرض خطر فوری یا تهدید کننده قرار دارد، مگر این امکان درمان و/یا پایش اورژانسی و حمل و نقل به مراکز درمانی و تشخیص پزشکی فراهم گردد.
۲-۳
امبولانس
خودرویی که امکان حضور حداقل دو نفر افراد آموزش دیده در فعالیت مرتبط جهت مراقبت و حمل و نقل یک بیمار بر روی برانکار در آن وجود داشته باشد.
۳-۳
انواع امبولانس
۱-۳-۳
امبولانس جهت حمل و نقل بیمار (نوع A)
امبولانس که جهت حمل و نقل بیماران غیر اورژانسی طراحی و تجهیز شده است.
دو نوع امبولانس حمل ونقل وجود دارد.
نوعA1: مناسب برای حمل و نقل یک بیمار (روی برانکار)
نوعA2: مناسب برای حمل و نقل یک یا چند بیمار (روی برانکار و /یا صندلی یا نیمکت)
۲-۳-۳
امبولانس اورژانس (نوع B)
امبولانسی که جهت حمل و نقل، درمان های اولیه و پایش بیمارن طراحی و تجهیز شده است.
۳-۳-۳
واحد سیار مراقبت های ویژه (نوع C)
امبولانس که جهت حمب و نقل، درمان های پیشرفته و پایش بیماران طراحی و تجهیز شده است.
۴-۳
وزن خالص خودرو) وزن بدون بارگذاری(
وزن خودرو مطابق با استاندارد شماره ۶۹۲۴ سال ۱۳۸۲ برای امبولانس شامل وزن راننده که ۷۵ کیلوگرم در نظر گرفته شده و کلیه تجهیزات ثابت را می گویند.
یادآوری- وزن خالص خودرو شامل تجهیزات دستی، بهداشتی و پزشکی و فنی نمی باشد.
۵-۳
وزن مجاز ناخالص خودرو) وزن مجاز کلی(
وزن خودرو شامل وزن خالص خودرو، تجهیزات بهداشتی، پزشکی و فنی، وزن سرنشینان که ۷۵ کیلوگرم به ازای هر نفر در نظر گرفته شده به انضمام وزن افراد ذخیره می باشد.
یاد آوری -وزن مجاز ناخالص خودرو باید توسط تولیدکننده شاسی خودرو مطابق با دستورالعمل ۷۰/۱۵۶/EEC تعیین شود.
۶-۳
ظرفیت بارگذاری
به تفاوت بین وزن خالص و ناخالص خودرو گفته می شود.
یادآواری- این مقدار نشاندهنده وزن توزیع شده روی امبولانس به طوری که از بار مجاز هر محور فراتر نرود می باشد.
۷-۳
سامانه تثبیت
سیستم یا وسیله جهت ایجاد ثبات دائمی وسایل یا سایر تجهیزات پزشکی داخل امبولانس را گویند.
۸-۳
سامانه نگهدارنده
قفسه یا سایر وسایل واسطه ای به کار رفته جهت ایمنی اقلام، وسایل یا تجهیزات پزشکی متحرک یا قابل حمل خودرو که بدون استفاده از ابزار از سامانه نگهدارنده قابل جداشدن باشند.
همانطور که در قسمت قبل توضیح داده شد متن استاندارد ملی چهارچوب فنی و ایمنی تجهیز امبولانس را مشخص می کند، لذا تعاریف هر واژه بار معنایی الزام آوری دارد. به عنوان نمونه به تعریف امبولانس نوع A توجه نمایید که این امبولانس را صرفا جهت حمل بیمار غیر اورژانسی معرفی میکند و طبق تعریف حمل بیمار دچار حمله قلبی با این نوع امبولانس، به علت فراهم نبودن امکانات درمانی غیرقابل قبول است.
استاندارد ملی ۴۳۷۴، استاندارد الزامی است و اجرای آن توصیه نیست، بلکه باید است.
در این قسمت شاید توضیح اضافه برای واژه های ذکر شده، امری زائد به نظر آید، اما هدف جلب توجه خواننده به بار معنایی هر واژه است تا به بهبود کیفیت ارائه خدمات درمانی با امبولانس به منظور ارتقا کیفیت این خدمات و کمک به انتخاب درست نوع امبولانس با در نظر گرفتن ریسکهای ماموریت تعریف شده برای آن، کمک شود. انواع امبولانس با توجه به تعریف ماموریت قابل اجرا در متن استاندارد از یکدیگر تفکیک شده اند و در ادامه استاندارد به شرح ویژگی های هر نوع از نظر ابعادی، فنی و تجهیزات ضروری پرداخته شده است.
باید توجه کرد که استاندارد به حداقلهای الزامی هر ویژگی می پردازد و ارتقا کیفی، فنی و تجهیزاتی از نظر استاندارد بلامانع است.
ارائه تعاریف مربوط به وزن مجاز و ظرفیت بارگیری شاید در نگاه اول نکته مرتبط با خدمات درمانی نداشته باشد و تعریف فنی برای خودرو پایه به نظر آید.
اما نکته اینجاست که رعایت الزامات عنوان شده برای این ویژگی های در سلامت بیمار در حال انتقال موثر است. ظرفیت بارگیری خودرو از این منظر اهمیت دارد که سیستم تعلیق خودرو(کمک فنرها) مورد استفاده براساس ظرفیت بارگیری خودرو که خود متغییری از وزن خالص و ناخالص خودرو می باشد، طراحی شده است.
اگر ظرفیت بارگیری خودرو مورد استفاده بسیار بالاتر از حدود تعریف شده باشد، سیستم تعلیق خودرو عملکرد خوبی نداشته و تمام تکانها و ضربه حاصل از پستی و بلندی های مسیر حرکت به بیمار منتقل شده و امکان صدمه به بیمار بر اثر این ضربه ها افزایش می یابد.
فرض کنید یک کامیونت با ظرفیت بارگیری ۵ تن به امبولانس تبدیل شود. سیستم تعلیق این خودرو برای تحمل وزن ۵ تن وزن به جز وزن خالص خودرو طراحی شده، در این حالت کوچکترین پستی یا بلندی جاده باعث ایجاد ضربه می گردد. حال تصور کنید بیماری با ضایعه نخاعی در این امبولانس قراردارد که ثابت سازی وی در هنگام انتقال برای جلوگیری از آسیب نخاعی (ویا جلوگیری از افزایش صدمات حاصل از ضایعه ایجاد شده) مهمترین اقدام درمانیست. در این حالت عبور خودرو از کوچکترین ناهمواری در مسیر سبب ضربه به بیمار می گردد و ممکن است انتقال بیمار به جای آنکه اقدامی درمانی برای او باشد، خود به اقدامی آسیب رسان به سلامتی وی تبدیل می گردد.
تعاریف پایه اصلی هر استانداردی است و عدم شناخت واژه ها ما را در استفاده از استانداردها به عنوان ابزار ارتقا کیفی، به مسیر اشتباهی رهنمون می سازد.
بگذارید مثال دیگری بزنیم و در پاسخ به سوالات این مثال تمام اطلاعات قبلی خود از امبولانس ها را فراموش کرده و تنها از تعاریف عنوان شده در این فصل استاندارد استفاده نماییم:
یک پروژه عمرانی قصد تهیه یک دستگاه امبولانس را دارد. ریسکهای موجود در این پروژه عبارتند از سقوط از ارتفاع، سقوط کالاهایی ساختمانی از جرثقیل، زمین خوردن پرسنل به علت ناهمواری کارگاه ساختمانی و ریسکهای معمول سلامتی در هر محیط کاری هستند.
حالا با توجه به تعاریف بالا نوع بیماران احتمالی این پروژه را مشخص می کنیم.
سقوط از ارتفاع می تواند باعث ایجاد ضایعه نخاعی و ضربه مغزی شود. پس بیماران احتمالی بیماران اورژانسی هستند . براساس تعریف نوع امبولانس، نمی تواند نوع A باشد و امبولانس باید از نوع B یا C شود.
شاید با توجه به مثالهای عنوان شده، این سوال پیش آید که اصلا کاربرد امبولانس نوع A چیست؟
با توجه به تعریف امبولانس نوع A ویژه حمل بیماران غیر اورژانسی است و در حوادث و سوانح بیماران احتمالی اغلب بیماران اورژانسی هستند. با یک مثال کارکرد امبولانس نوع A بهتر شرح می دهیم.
فرض کنید شخصی بر اثر سانحه دچار شکستگی لگن و پا شده است و پا و لگن وی باید بعد از عمل جراحی به مدت ۳۰ روز در گچ باشد. بیمار با نظر پزشک پس از مدت یک هفته بیمارستان مرخص می شود و باید هر هفته برای کنترل وضعیت درمانی به بیمارستان مراجعه کند. پس بیمار از بیمار اورژانسی با گذارندن مراحل اولیه درمان به بیمار غیر اورژانسی بهبود یافته است.
انتقال این بیمار بدون تجهیزات و کمک افراد آموزش دیده می توان به روند بهبود وی لطمه زده و یا به طور بدبینانه آسیب جدیدی به وی برساند. پس باید برای انتقال این بیمار از امبولانس استفاده شود و با توجه به شرایط غیر اورژانسی بیمار بهینه ترین نوع امبولانس برای وی ، امبولانس نوع A می باشد.
سامانه نگهدارنده شاید بدون توجه به تعریف عنوان شده در ابتدا تنها تداعی کننده نگدارنده های تجهیزات پزشکی باشند اما همانطور که در مقاله نگهدارنده (هولدر) ۱۰g به طور کلی شرح داده شد، تقریبا تمام اجزای امبولانس مانند صندلی پرستار، قفسه ها و ….. از جمله نگهدارنده(هولدر)های تجهیزات پزشکی را در برمی گیرد که شاید مغفول واقع شده باشد.
استاندارد ملی در فصل بعدی به ارائه الزامات می پردازد.
الزامات – بخش اول
در بند چهار استاندارد، متن به شرح الزامات کلی ابعادی، عملکردی، الکتریکی، الزامات مربوط به بدنه خودرو و کابین بیمار می پردازد و به صورت فنی الزامات هر بخش را شرح می دهد.
متن استاندارد:
۱-۱-۴-
کلیات
امبولانس باید الزامات استاندارد ۶۹۲۴ سال ۱۳۸۲ سوی مطابقت داشته باشد و ارائه تاییدیه نوع خودرو از مراجع ذیصلاح مورد تایید موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران الزامی است.
تجهیزات امبولانس هنگامی که در شرایط عادی استفاده می شوند و مطابق با دستورالعمل تولید کننده نگهداری می شود، نباید سبب به مخاطره انداختن ایمنی که می تواند بطور منطقی بوسیله روشهای مدیریت ریسک مطابق با استاندارد ملی ایران به شماره ۱۲۱۳۶ پیشبینی گردد، شوند. ایمنی تجهیزات امبولانسها در هنگامی که با عملکرد مورد نظر در شرایط عادی و تک اشکال در ارتباط هستند نباید سبب به مخاطره انداختن ایمنی شود.
همانطور که در بخش اول شرح داده شد استاندارد ملی ۴۳۷۴ به شرح الزامات خودرویی و الزامات مربوط به تجهیزات پزشکی نمی پردازد و شرح این الزامات به استاندارد های مربوط ارجاع داده است.
استاندارد ملی ۶۹۲۴ ، با موضوع “خودرو-تائید نوع وسایل نقلیه موتوری و تریلرها و سیستم ها، قطعات و واحدهای فنی مجزای آن ها-مقررات و روش اجرایی” به شرح الزامات پایه ای خودرو می پردازد و خودرو مورد استفاده جهت تجهیز به امبولانس باید با الزامات این استاندارد مطابقت کامل داشته باشد.
به عنوان نمونه اگر خودرویی با تمام الزامات ابعادی و ایمنی استاندارد ۴۳۷۴ مطابقت داشته باشد ولی با یک بند استاندارد ۶۹۲۴ عدم تطابق داشته باشد، نمی توان آن را به امبولانس تبدیل نمود. زیرا با این بند عدم تطابق دارد.
به طور کلی خودروهایی که مجوز شماره گذاری ازپلیس راهور ناجا را اخذ می کنند، تماما با الزامات ۶۹۲۴ مطابقت دارند و از این وجه اشتراک بین استانداردملی 4374 و قوانین شماره گذاری خودرو می توان انطباق این بند را برای خودرو مد نظر تا حد زیادی تایید نمود.
استاندارد ملی ۱۲۱۳۶ با موضوع “وسایل پزشکی – کاربرد مدیریت ریسک در وسایل پزشکی” به شرح الزامات ایمنی و مدیریت ریسک استفاده از تجهیزات پزشکی می پردازد و شرایط در امبولانس باید بگونه ایجاد گردد تا مدیریت ریسک با توجه به این استاندارد امکان پذیر باشد.
در بند ۲-۱-۴ استاندارد بیشینه ابعاد کلی امبولانس را مشخص می نماید.
متن استاندارد :
۲-۱-۴
بیشینه ابعاد کلی
حدکثر ابعاد کلی باید مطاب استاندارد ۶۹۲۴ سال ۱۳۸۲ باشد.
ارتفاع mm 3000 امبولانس باید با الزمات استاندارد ۶۹۲۴ سال ۱۳۸۲ مطابقت داشته باشد.
یادآوری- برای اندازه گیری ارتفاع خودرو آنتن قابل انعطاف مبنای محاسبه نمی باشد.
۳-۱-۴
فاصله آزاد قوس چرخ
تبدیل کنندگان خودرو به امبولانس باید کمینه فاصله آزاد قوس چرخ مورد نظر به وسیله تولید کننده شاسی را تامین کند.
حداکثر ابعاد مشخص شده در استاندارد ۶۹۲۴ که در آن به استاندارد ۶۵۰۰ ارجاع داده شده است برای گروه M1 طول ۱۲۰۰۰ میلیمتر عرض ۲۵۰۰ میلیمتر و ارتفاع ۴۰۰۰ میلیمتر مشخص شده است.
ارتفاع امبولانس همانطور که در بالا ملاحظه می نمایید حداکثر ۳۰۰۰ میلیمتر مشخص شده است.
فاصله قوس آزاد چرخ:
به زبان ساده فاصله بین چرخ خودرو و گلگیر که تغییر در این فاصله میتواند باعث محدود شدن زاویه حرکت چرخها شده و یا عبور از معابر ناهموار را مشکل سازد.
در زمان تجهیز امبولانس، تولید کننده نباید این فاصله از میزان کمینه مشخص شده توسط سازنده خودرو پایه تغییر دهد.
در این بخش استاندارد به شرح الزامات عملکردی خودرو پایه می پردازد. با توجه به اینکه الزامات عنوان شده در این بخش مانند شتاب خودرو، سیستم ترمز و …. نیاز به توضیح تکمیلی ندارد لذا تنها به ذکر متن استاندارد بسنده می نماییم.
متن استاندارد
۲-۴-
عملکرد
۱-۲-۴-
شتاب
یک امبولانس بارگذاری شده با وزن ناخالص مجاز خودرو باید قادر باشد تا در مدت زمان ۳۵ ثانیه از سرعت صفر کیلومتر در ساعت به ۸۰ کیلومتر در ساعت شتاب بگیرد.
۲-۲-۴-
ترمز
سامانه ترمز ضد قفل (ABS) باید از سوی سازنده خودرو تعبیه شود.
خودرو باید به یک سامانه ترمز ضد قفل (ABS) که توسط تولید کننده اصلی مورد تایید سازنده خودرو ساخته شده، مجهز باشد.
۳-۲-۴-
سامانه ایمنی
خودرو بهتر است به یک سامانه کنترل پایداری و یک سامانه ایمنی غیرفعال مجهز باشد.
یادآوری – سامانه الکترونیکی توزیع ترمز و کنترل اصطکاک مثالهایی از سامانه کنترل پایداری و کیسه هوایی، سامانه جمع کننده فرمان و ساختار بدنه جاذب انرژی مثالهایی از سامانه ایمنی غیرفعال می باشند .
در بند ۳-۴ استاندارد به شرح الزمات الکتریکی می پردازد. برای اینکه در ادامه متن بتوانیم با یک زبان واحد متن را دنبال کنیم در ابتدا به شرح چند واژه کلیدی می پردازیم و سپس به توضیح متن استاندارد ادامه می دهیم.
شاید در مکالمات روزمره دو کلمه الکتریکی و الکترونیکی را بسیار شنیده باشید. این دو کلمه هر چند در محاوره به اشتباه به جای یکدیگر استفاده می شوند و گمان می شود معنا و مقصود یکسانی دارند ولی با هم تفاوتهای معنایی و کاربردی دارند.
سازگاری الکترومغناطیسیEMC :
که مخفف عبارت Electromagnetic Compatibility می باشد به شاخه ای از دانش الکترومغناطیس اطلاق می شود که به بررسی اثرات سیستم های مختلف الکترومغناطیسی در مجاورت یکدیگر، مکانیزم های آن و روش های ایمن سازی می پردازد.
متن استاندارد
۳-۴-
الزامات الکتریکی
۱-۳-۴-
کلیات
تاسیسات الکتریکی باید با بندهایی از استاندارد IEC 60364-7-708 که برای امبولانس کارایی دارند مطابقت داشته باشد.
یادآوری – مرجع استاندارد IEC 60364-7-708 تجهیزات الکتریکی اصلی خودرو که قبلا تاییدیه های خودرو پوشش داده شده اند، را شامل نمی شود .
خودرو باید به یک سامانه هشدار دهنده سمعی و بصری به منظور تردد اضطراری مجهز باشد .
۲-۳-۴-
سازگاری الکترومغناطیسی (EMC)
۱-۲-۳-۴-
کلیات
به منظور به کمینه رساندن هرگونه ریسک در عملکرد ایمن امبولانس و تمامی تجهیزات داخل آن یا درخودرو نسبت به تاثیرات میدان های مغناطیسی بوجود آمده توسط خودرو و تجهیزات آن ، هر یک از اقلام باید با قوانین EMC مربوطه مطابقت داشته باشند.
خودرو با عملکرد کامل باید اجزا، تجهیزات و زیر سامانه هایی باشند که دارای تاییدیه انطباق با قوانین EMC صنعت مربوطه باشند.
علاوه بر این برای سامانه پشتیبان تجهیزات پزشکی ، سری استانداردهای ۳۳۶۸ و استاندارد های EN60601-2 باید کار برده شود.
۲-۲-۳-۴-
تجهیزات ارتباطی
تجهیزات ارتباطی (به عنوان مثال تاسیسات رادیویی ) باید با قوانین ملی مطابقت داشته باشد.
۳-۲-۳-۴-
اجزا و سامانه الکتریکی /الکترونیکی
سامانه الکتریکی و الکترونیکی خودرو، اجزا، زیر سامانه ها و تمامی تجهیزاتی که به طور دائم نصب شده اند باید مطابق با استاندارد ۶۵۰۲ سال ۱۳۸۲ نشانه گذاری شوند.
یادآوری – توصیه می شود که تجهیزات الکتریکی پزشکی بتواند در برابر امواج رادیوی RF تشعشع یافته با شدت میدان ۲۰ V/m که مطابق با استاندارد IEC 60601-1-2 اندازه گیری شده ، به عنوان کمینه میزان قابل قبول در نظر گرفته شده را تحمل نماید.
استاندارد IEC 60364-7-708 استاندارد بین المللی است با عنوان نصب سامانه های الکتریکی با ولتاژ پایین
(Low-voltage electrical installations – Part 7-708: Requirements for special installations or locations – Caravan parks, camping parks and similar locations)
به شرح الزامات فنی نصب سامانه های الکتریکی می پردازد.
روش نصب کلیه تاسیسات الکتریکی شده در امبولانس باید با الزمات این استاندارد مطابقت داشته باشند.
در مورد سازگاری الکترومغناطیسی EMC مطابق تعریف استاندارد ملی ۶۵۰۲ به توانايي يك خودرو، قطعه ( قطعات) يـا مجموعـه هـاي فنـي مجـزا جهـت كـاركرد مطلـوب در محـيط الكترومغناطيسي و بدون ايجاد اختلالات الكترومغناطيسي در عملكرد ساير دستگاههاي موجود در آن محيط گفته مي شود.
سازگاری الکترومغناطیسی EMC برای امبولانس با انجام تست توسط آزمایشگاهای مورد تایید سازمان ملی استاندارد در زمان اخذ پروانه کاربرد علامت استاندارد و نمونه برداری های دوره ای مورد کنترل قرار میگیرد. داشتن پروانه کاربرد علامت استاندارد اجباری موید مطابقت محصول با این بند استاندارد است.
مطابق استاندارد ۶۵۰۲ با عنوان خودروهای جاده ای – تداخل رادیویی (سازگاری الکترومغناطیسی) خودروها- روشهای آزمون سیستم الکتریکی / الکترونیکی بدین صورت تعریف شده است:
سيستم الكتريكي / الكترونيكي به وسيله (وسايل) يا مجموعه اي (هائي) از وسايل الكتريكي و/يـا الكترونيكـي همـراه بـا اتصـالات الكتريكـي مربوطه گفته مي شود كه بخشي از خودرو را تشكيل ميدهند ولي بطور مجزا تاييد نوع نخواهند شد.
این سامانه مانند کابلها، خروجی های ۱۲ و ۲۲۰ ولت، ورودی ۲۲۰ ولت و …. که علامت گذاری آنها باید مطابق استاندارد ۶۵۰۲ انجام شود. البته در ادامه استاندارد به روشهای علامتگذاری این سامانه ها و سایر سامانه های الکتریکی /الکترونیکی خواهد پرداخت.
به عنوان نمونه کلیه کابلهای داخل کابین بیمار باید در فواصل کمتر از یک متر علامت گذاری شوند. (این علامتگداری می تواند با نشانهای حرفی (مارک کابل) یا با رنگ سیم انجام شود) روش علامتگذاری باید توسط سازنده مشخص شود.
